Soledad Felloza contounos contos

E o 22 de decembro chegou á biblioteca Soledad, carregando unha maleta chea de libros, e dela saíron, como se fora a chisteira dun prestidixitador, moitas sorpresas.
E así,como por encantamento, fumos pasando dun conto a outro, pois Soledad posúe a maxia que te trasporta dunha atmósfera a outra, dunha emoción a outra.
Primeiro escoitamos relatos de amor,pero non relatos correntes, pois o primeiro tiña por protagonistas a personaxes da Commedia dell'arte, e co segundo tivemos ocasión de enteirarnos por fin do que acontece despois de que casan o príncipe a a princesa, mais alá do final feliz, xa que sempre hai historias que comezan onde outras rematan.
Despois foi o turno dos contos de toda a vida, os tres porquiños e o parrulo feo, pero desde perspectivas novas, non é tan malo o lobo como sempre nos fixeron crer, e ao parrulo o futuro tróuxolle un descubrimento...
Rematou cun conto de medo sobre unha lacazana que obtén o seu merecido.
E mesturados polo medio dos contos, consellos para rapaces e rapazas, recordos da infancia, en fin, que foi unha sesión moi entretida que pasou voando.

Banda Sonora VIII

Cando, aos 17 anos, marchei a Santiago de Compostela para comezar os estudos da Licenciatura de Matemáticas, os meus pais debían de considerarme bastante inmaturo para comezar a aventura polos meus propios medios, de modo que falaron cun parente, que era padriño de Guillermo Rojo Sánchez (actual académico da lingua española e director académico do Banco de Datos do Español), e grazas á súa mediación e o meu expediente académico conseguín entrar no Colexio Maior Fonseca. Aquilo para un rapaz que case non saíra de Ferrol era outro mundo. Entre os colexiais daquela época estaban: Cándido Conde Pumpido, hoxe fiscal xeneral do estado; Augusto Cesar Lendoiro, actual presidente do Deportivo da Coruña; o falecido Genaro Borrás, que logo sería médico da Federación Española de Futbol; Miguel Domínguez o propietario da Clínica Domínguez de Pontevedra; Antonio Hernández Deus que é Director de Comunicación da Oficina de Información da Prelatura do Opus Dei en España ou entre os profesores o famoso pediatra Dr Peña Guitián, Catedrático de Pediatría ou Manuel García Garrido, catedrático de Dereito Romano e reitor da Universidade de Santiago (de infausto recordo) entre outros.
Polo propio Guillermo entrei en contacto con aqueles pioneiros da Nova Canción Galega: Xavier, Xerardo Moscoso, Benedicto, Vicente Araguas, ademais del, e tiven a oportunidade de ser un dos asistentes ao histórico concerto do 1 de Decembro de 1968 no cinema Capitol Presentado por Manuel María e organizado pola agrupación Cultural Ou Galo de Santiago. Nese recital comezan a usar o nome de Voces Ceibes (logo uniríaselles Miro Casabella, máis tarde outros como Bibiano ou Suso Vaamonde) no cartel anunciador deseñado por Antonio Patiño. Aquela foi a primeira e última vez que actuaron xuntos todos eles. Recordo como coreabamos, ou quizais berrabamos?,as súas cancións no medio dunha choiva de panfletos da UPG, aquelas letras que querían ser unha metafórica crítica á ditadura e á falta de liberdades e non deixabamos de pensar que a policía, os famosos grises, agardaban na rúa cercando o edificio. Aqueles músicos que abandonaban a tradicional gaita e tomaban as súas guitarras acústicas para musicar os poemas de Celso Emilio Ferreiro, Manuel María, Lois Diéguez ou Curros Enríquez, tiñan un aire entre trobadores e militantes da lingua e gravaron uns cantos discos, nada comerciais, para Edigsa/Xistral.

Cantar en galego no ano 1968 era un signo de heroicidade, as súas actuacións eran silenciadas polos medios de comunicación ou simplemente prohibidas e tería que pasar bastante tempo ata que, grazas a eles, se vise natural que Andrés Dobarro ou Os Tamara, pasando por Ana Kiro, cantasen na lingua propia. Hoxe, instalados xa na normalidade e cando estamos a gozar dunha oferta musical moi rica na diversidade e calidade das propostas, admitimos con familiaridade creacións rozando o clasicismo como Amancio Prada ou Rosa Cedrón, a simpatía festiva de grupos como Lamatumbá, a fusión de culturas de Uxía Senlle ou Carlos Núñez, os grupos considerados xa tradicionais como Milladoiro, Luar na Lubre ou Berrogüeto, e tamén aventuras arriscadas como os discos “cabareteiros” de Marful , o blues en galego de Víctor Aneiros ou o jazz de Abe Rábade e do ferrolán Baldo Martínez. Debemos lembrar que sen aqueles pioneiros, o seu firme compromiso e o seu entusiasmo non sería posible esa rica diversidade que hoxe entendemos como música galega e en galego.

Bo Nadal!

A Biblioteca Saturnino Hermida e todos os que compoñemos o seu equipo queremos desexar a alumnos, pais, profes e a o persoal que traballa no centro, un Nadal cheo de paz, ledicia, bos intres compartidos coa familia e amigos, e como no, tamén de tempo para disfrutar coa lectura.Con este último post do ano van as nosas recomendacións.
Felices festas!

Open publication - Free publishing - More libros

Tarxetas de Nadal II

Comezamos xa a contar os días que faltan para que chegue o Nadal con todos os seus clásicos: As luces, os regalos, as ceas e os xantares...e tamén as tarxetas cheas de bos desexos.
A ANPA do noso centro convocou o segundo certame de "Tarxetas de Nadal", no que resultaron gañadores Andrea Rodríguez ,Román Cuadrado e Arlet Espinosa. Todos eles son alumnos de 2º de bacharelato.
Teremos expostas na biblioteca todas as postales participantes ata as vacacións.

Presentación da biblioteca con xincana literaria

Un pouco mais tarde do que ven sendo habitual, recibimos as visitas dos alumnos de primeiro.
Nesta ocasión ademáis das explicacións sobre a clasificación dos libros pola CDU y as probas para ensinar a facer unha percura co programa MEIGA, o equipo da biblioteca ideou unha xincana que resultou moi divertida, mediante unhas tarxetas agochadas dentro de libros de distintas seccións,un DVD e un CD.
Aproveitamos a ocasión para facer novos socios e tamén para inscribir aos máis pequenos dos nosos alumnos no Club de lectura.

A semana das ciencias

A semana do 19 ao 23 de novembro tivo lugar, con grande éxito de participación, a primeira "Semana das Ciencias" organizada polos departamentos de matemáticas,ciencias,física e química e tecnoloxía.
Organizáronse varios tipos de actividades: proxección de películas e documentais no salón de actos, exposición de material científico no vestíbulo e exposición de material manipulable na biblioteca.
Nesta última a mostra veu coincidir coa exposición de fotografías do colectivo "Lapis verdes" da que poidemos disfrutar ata o día 1 de decembro e que se chama "Itinerario polo monte de San Xurxo", un percorrido polo roteiro que vai desde a praia de Doniños ata a de San Xurxo.As fotografías e os seus comentarios proporcionábannos moitos datos da flora,fauna e a paisaxe desta fermosa zona.
Tamén houbo un concurso diario de adiviñas e enigmas relacionados coa ciencia.

18 comidas ou como Galicia supera a Hollywood

18 comidas é o título da película que vin o pasado sábado, e a verdade é que foi unha agradable sorpresa. É unha comedia cun guión moi orixinal. Aínda que a crítica a poñía moi ben, eu non as tiña todas comigo, pois moitas veces as críticas e eu non coincidimos. Pero esta vez foi certo, a película, desde logo, paga a pena ser vista. O director chámase Jorge Coira, é de Lugo e foi ao instituto con Luis Tosar. Na película entrelázanse seis historias diferentes que teñen como fío condutor a reunión ao redor da mesa. Tren tres partes, unha dedicada ao almorzo, outra á comida e a terceira á cea. Filmouse en Santiago e penso que un adxectivo que a describe moi ben é “moi galega”, pois nela quedan moi ben reflectidas situacións que todos coñecemos. Traballa nela Luis Tosar rodeado de moitos outros actores galegos, ben coñecidos porque soen formar parte das series que emite a Televisión de Galicia. Ten de bo que foi realizada con baixo presuposto, co cal é un bo exemplo de que sen gastar esas inxentes cantidades de diñeiro que gasta Hollywood, se poden facer boas películas. Aconséllovola, ide vela e pasaredes un bo rato

Lecturas de outono

Hai pouco tempo que acabei de ler dúas das propostas editoriais, deste verán “Unha historia que non vou contar” de Cid Cabido e “A Intervención” de Teresa Moure. As dúas afronteinas con idéntica ilusión e curiosidade pero producíronme reaccións opostas. A de Cid Cabido diría que a devorei coa sensación agradable de frescura que produce o achado dunha proposta nova que te enreda e aprisiona na súa trama ata que a terminas; pola contra a de Teresa Moure obrigoume a unha lectura reflexiva, teimuda e persistente co ánimo de atopar algo daqueles personaxes e pasaxes cativadoras de Herba moura pero sen chegar a atopalo.
Imos analizalas por separado. “Unha historia que non vou contar" non é unha novela de intriga ao uso, son dúas narracións nunha. Por unha banda está a crónica detallada do proceso de “non” escritura dun libro e por outra o relato da peripecia persoal do “non” autor, o escritor C.C. (un xogo coas iniciais de Cid Cabido). Partindo dun feito real, o asasinato dun coñecido industrial vigués acontecido nos anos 70, o autor aproveita para propornos unha viaxe a outra época, a finais da ditadura franquista. A novela vai tecendo o retrato duns ambientes sociais, das relacións entre as parellas, as familias, o mundo dos negocios, os grandes escándalos económicos como o famoso caso REACE, paradigmas da estrutura daquel réxime escuro e tebroso que tanto pesa, en formas e costumes, na nosa sociedade de hoxe. E doutra banda está a peripecia persoal do protagonista e narrador un tipo bastante indolente que, case a empurróns dos que o rodean, trata de discernir entre o que ocorreu realmente e o que quedou como lenda popular. Está omnipresente na narración, Vigo, quizais unha chiscadela complice para aqueles lectores que identifican na lectura as pasaxes e personaxes ben coñecidos dunha e outra época. A intriga subxacente, as dúbidas existenciais do escritor protagonista, o seu voluntario retiro de modas e convencións, configuran un amplo fresco tanto do pasado como do presente, e dos fíos, ás veces invisibles, que os unen.
Resumindo Cid Cabido elabora unha ficción-non ficción narrativa moderna, áxil, onde combina diferentes rexistros, cunha linguaxe clara e directa, de calidade que engancha desde os primeiros momentos e que a converten nunha lectura altamente recomendable.

Non me resulta fácil falar da novela de Teresa Moure pois a miña é a opinión dun lector, non a dun crítico nin a dun experto lingüista e poida que por iso sexa unha opinión equivocada, pero si podo afirmar que decepcionou as expectativas que tiña depositadas na obra. Paréceme un exercicio de estilo literario falto de ánimo e consistencia narrativa. A proposta é a narración dun mesmo feito por cinco testemuñas que dan á intervención unha perspectiva (subxectiva) diferente. Dacabalo entre o realismo máxico e o compromiso político-ecoloxista, os feitos e os personaxes parecen entrelazados por unhas puntadas demasiado grosas, que aínda que ás veces ocultan páxinas verdadeiramente afortunadas, expoñen personaxes que soan a tópicos con sensibilidades e caracteres someramente trazados. Bótase de menos un perfil máis detallado de personaxes chave como os membros da familia Balseiro ou o atraínte pero pouco aproveitado personaxe do pianista amnésico, pero tamén unha análise maior das relacións persoais que dan lugar aos feitos. Terminada a lectura un pregúntase onde reside o magnetismo motivador da intervención, que arrastra até o punto de facer cambiar a súa vida e arriscarse a todos os personaxes , e ao non atopar máis que o propósito dunha nai que quere que o seu fillo encontre o seu lugar no mundo e que asume como propio o desafío da tarefa a desenvolver un pregúntase se de verdade esta historia daba para ser o argumento dunha novela que merecía a pena ser contada.

LER E ESCOITAR

Nos últimos días de outubro tivo lugar na biblioteca o primeiro concurso"LER E ESCOITAR".
Os participantes, de primeiro e segundo da ESO, tiñan que ler dous fragmentos, un seleccionado polo xurado, e outro seleccionado por eles mesmos.
Resultaron gañadores do concurso:
Na categoría de grupos, o grupo de segundo B composto por Carlota, Lorena, Yolanda,María e Ruth, que escolleron un fragmento de "Qué me queres, amor?" titulado Conga,conga, de Manuel Rivas.
E na categoría individual o alumno de primeiro A, Pablo, que concursou cun fragmento da "Odisea" de Homero, A misión de Hermes.
Outros autores que leron os rapaces foron Fina Casalderrey, Mar Guerra, Xulio Verne e Antoine de Saint-Exupery, mentras que o xurado propuxo un texto de Gianni Rodari.

BANDA SONORA (VII)

Aquel verán do sesenta e oito prometía. Ao plan infalible de praia e excursións engadiramos a presenza dun invitado inesperado. Un dos nosos amigos anunciara a chegada de Graham, o fillo da súa profesora (nativa) de inglés. A chegada de alguén que vivía no berce da cultura e a música que nos envolvía, púñanos nerviosos e expectantes. Estabamos a desexar contrastar a nosa visión da modernidade e da música actual, practicar o idioma e sobre todo, dispostos a aprender todo aquilo que nos ía ser brindado por unha testemuña presencial.
Chegou no mes de xullo e tras unhas breves conversacións con el, no inglés que me ensinaron, sóltame unha primeira labazada: que eu falo un inglés trasnoitado (de Oxford dixo para non ofender) que os mozos da época falaban nunha especie de xerga peculiar que denominaba "slang" e tras esta labazada moral esperábame outra non menos dolorosa ao falar de música. Aos meus intentos de lucimento na posta ao día da actualidade musical británica respondeume cunha realidade que me deixou novamente cohibido. A súa réplica aos meus coñecementos dos grupos convencionais da época: Animals, Beatles, Rolling Stones, Manfred Mann, Kinks, Hollies etc.. resumiríaa eu cun “mira se estás pasado de moda” que te amoso un disco, unha auténtica novidade toda unha revelación que me deixou totalmente sorprendido: "This was" e os seus creadores Jethro Tull. Todo, a portada, a estética, a música que encerra era como unha nube de cores que me impactou. Necesitaba comprar aquel disco, e unha vez conseguido, escoitalo indefinidamente. Aquela música, rozando o acústico a medio camiño entre o rural e o medieval sen perder os seus vínculos coa modernidade do blues e o jazz, envolveume de tal maneira que durante un tempo non era capaz de quitala da cabeza.

O conxunto fora creado en 1967 polo escocés Ian Anderson, verdadeira alma máter do grupo. Era un músico diferente, cunha sólida formación musical e amplos coñecementos de ballet, que practicara desde neno, tiña unha posta en escena distinta a todo o visto ata a data, a súa forma de tocar a frauta elevando a perna cuns bailes e movementos moi persoais contrastaban co habitual dos solistas da época. Movíase dunha forma dinámica e case agresiva. Era o compositor de case todas as cancións do grupo, e facía deste o vehículo daquilo que el quería expresar.
O conxunto toma o seu nome, Jethro Tull, dun personaxe inglés do século XVIII experto en agricultura que inventou unha máquina sementadora que permitía arar e sementar grandes extensións utilizando pouca man de obra.
Os seus compoñentes foron variando ao longo dos anos e podemos dicir que soamente Ian Anderson e Martin Lancelot Varre (que entrou a formar parte do grupo no segundo disco) permaneceron nel desde os seus principios. Hoxe, xunto cos Rolling Stones, constitúen a vella garda dos conxuntos de rock máis veteranos aínda en activo.
Ao seu primeiro disco, o do seu descubrimento, This was, seguiu un verdadeiro bombazo: "Stand up" que alcanzou o número 1 das listas británicas. Entre os seus traballos máis celebrados, ademais dos citados, están "Benefit", "Aqualung" (o seu maior éxito), "Thick as a brick" ( a súa gran demostración de creatividade, concibida como unha gran sinfonía en dous movementos, cada cara do disco contén un movemento) , "Living in the past "(unha recompilación de singles), o dobre "A passion play", a errada banda sonora dunha película "War child" e o controvertido "Minstrel in the gallery", aclamado polos seus seguidores e opinións dispares entre os críticos. Aínda en 1999 fixeron un lanzamento de gran calidade: "J-Tull dot com". Ian Anderson tamén publicou varios discos en solitario como "Walk into ligth" ou máis recentemente "The secret language of the birds" e "Rupi’s dance". Ademais das múltiples compilacións e reedicións os seus discos máis recentes foron "The Jethro Tull Christmas álbum" e máis recentemente un dobre álbum en vivo cunha nova versión de Aqualung e un Dvd.
O grupo ao longo da súa historia, mantendo uns trazos característicos, atravesou diversas etapas que van desde o rock progresivo até o hard rock, pasando por épocas case acústicas e de jazz-blues. Aínda na actualidade continúan ofrecendo concertos nos que poden verse espectadores de todas as idades, desde nostálxicos dos anos 60-70 a rapaces de vinte anos.

O máximo en tecnoloxía: o book

Presentamos un invento imposible de mellorar: El book.Poñede un book, ou mellor, moitos, na vosa vida!Porque ás moitas vantaxes que nos amosa o video podemos engadir que é económico, que a versión que compras non pasará nunca de moda e que podes ter todos os que queiras.

Maleta de lectura

Soamente ata o 15 de outubro,temos exposta na biblioteca unha selección de títulos relacionados coa lectura que recollimos no CFR.
É esta unha iniciativa, chamada maletas viaxeiras, que parte da Asesoría de bibliotecas escolares.
Hai outras dúas maletas, se queredes saber cales,consultade o blog de bibliotecas escolares.
Todos os libros son interesantes e poden ensinarnos moitas cousas sobre selección de textos axeitados para as clases e estratexias de animación á lectura.
Despois de telos revisado durante uns días salientaríamos estos títulos:
-Cien libros para un siglo, Unha coidada escolma de obras válidas para varios niveis con un pequeno fragmento de cada unha delas. É un fermoso libro que inclúe fotografías e datos dos autores e das edicións, e resumos sobre o contexto histórico.
-Diez ideas claves de animación a la lectura. Consellos prácticos para conseguir facer da lectura unha experiencia animada, estimulante, lúdica , variada e sobre todo viva.
-El deseo de leer. A partir do libro La isla del doctor Moreau de H.G. Wells propóñense unha serie de actividades para antes, durante e despois da lectura, moi imaxinativas e distintas: escribir unha biografía ficticia, facer un caligrama, asociacións de palabras, adiviñas..
-La magia de leer. É un libro que pretende espertar o hábito da lectura.Mostra métodos para provocar no lector que abre un libro o descubrimento dun mundo de sensacions máxicas.

CURSO 2010-2011

Un saúdo desde a biblioteca e os nosos mellores desexos para o curso que comeza.
Este ano escolar formamos parte do plan de mellora de bibliotecas escolares, PLAMBE. Invitámosvos a todos os que aínda non coñecedes o noso proxecto,chamado"Toda unha vida contando historias" a descargalo aquí:
PLAMBE
Esperamos a vosa visita para que vos acheguedes ás novidades do mes en libros,discos e películas.

Banda sonora VI

A miña adolescencia musical está marcada polos programas musicais radiofónicos. Hoxe, que a radiofórmula nos convída a consumir música das multinacionais acotío, parécenos imposible que a radio do primeiros sesenta fose un deserto musical para os mozos. Por entón as radionovelas, concursos, programas solidarios (de tipo: “Vds son formidables” ou “Operación Plus Ultra”) discos dedicados, etc.. enchían a programación. No ano 1963 irrompe con forza “El gran Musical”, un programa dirixido por Tomás Martín Branco, que nos marcaba unha cita nas mañás dos domingos. En realidade era unha resposta da SER ao éxito de Anxo Álvarez coa súa “Caravana Musical” na Voz de Madrid e pronto a Cadea SER impuxo o dominio das súas máis de 40 emisoras por toda España. “Os domingos do Price” foron a partir de entón todo un referente na música xuvenil e o xerme do que hoxe en día é a cadea máis escoitada da radio musical “Los cuarenta principales”. Por aquel escenario pasaron todos os grupos e cantantes xuvenís da época: Los Pequenikes, Los Brincos , Los Sónor, Los Mústang, Los Siíex, Bruno Lomas, Miguel Ríos etc., Claro que non todo o que alí escoitabamos tiña calidade e ás veces non nos satisfacía, ademais algúns desexabamos estar máis na onda do que se escoitaba en Gran Bretaña e USA e esforzabámonos por conectarnos, malamente todo hai que dicilo, polas noites con Radio Carolina ou Radio Luxemburgo. Alí recibiamos con certa antelación as novidades e as tendencias máis actuais e de paso practicabamos o inglés, que falta nos facía. Naquela época descubrín a un dos grupos que aínda hoxe está entre os meus preferidos: The Beach Boys.

The Beach Boys nacen en 1961 en plena época de son surf, pero eles toman os seus propios camiños e aínda que hoxe, debido ás súas famosas composicións, identifiquemos a música surf cos seus sons, nin nos seus inicios os surfeiros tiñan especial predilección por eles, nin o teñen os practicantes do surf actuais . No sesenta a moda era o son guitarrero surfin (con predominio do trémolo e emprego de saxos) e hoxe están máis inclinados polo hard core. O grupo estaba integrado por tres irmáns: Brian(compositor, voces, baixo, piano), Carl (guitarra, voces) e Denis Wilson (batería, voces), xunto cun primo da familia, Mike Love (voces) e un compañeiro de estudo de Brian, Al Jardine (guitarra, vocais). Foi no primeiros sesenta cando se cociñou lentamente o estilo que levaría os Beach Boys á antoloxía dos grupos vocais. Tras varios discos dedicados ao surf a transición culmina en 1965 cos discos Today e The Beach Boys party. Coa canción Help me Ronda do álbum Summer days alcanzan o seu segundo nº 1 (o primeiro fora I get around) pero é sobre todo a unión dunhas excelentes melodías cunhas novidosas harmonías o que os catapulta á vangarda musical e provoca no público máis esixente unhas expectativas de alto nivel cara ás súas novas producións. Todo iso desemboca en 1966 coa creación dunha obra coral dunha inmensa sutileza e delicada atmosfera: PET SOUNDS (considerado en todas as enquisas como un dos mellores discos de todos os tempos e do que Paul McCartney dixo que era o mellor álbum vocal xamais gravado). Así o mundo enteiro réndese aos seus pés coa portentosa canción-sinfonía GOOD VIBRATIONS, son 3’ 35” que demostran a sólida madurez dos Beach Boys e fan desta obra experimental un auténtico arco da vella de sensacións musicais. Aínda manterán a súa presenza nas listas con pezas deliciosas como God only knows , Heroes and villans, Do it again ou I can hear music pero as dúbidas e contratempos artísticos de Brian Wilson (o compositor e verdadeira alma mater do grupo) desembocan en problemas psiquiátricos e o resto da banda móvese orfa de inspiración dando bandazos. Aínda que nos 70 volverán á crista da onda e verán recoñecidos os seus méritos na súa xusta medida coa reedición das súas obras, non acaban de reconducir o seu rumbo e aínda que con algún que outro escintileo de brillantez o grupo non deixa de ser unha máquina nostálxica.
O grupo tivo trinta e seis entradas no 40 Top (a cantidade máis grande que calquera conxunto de rock estadounidense) e cincuenta e seis entradas no 100 Top, incluíndo a catro números un. Segundo a revista musical Billboard Magazine, The Beach Boys é a banda con máis singles e álbums vendidos en USA.

O disco Pet Sounds dos Beach Boys é unha das últimas adquisicións da nosa biblioteca.

UNA AUTORA DE NOVELA GRÁFICA:VICTORIA FRANCES

Victoria Frances nace en Valencia en el 1982 pero pasa la mayor parte de su infancia en Galicia, donde quedará maravillada por sus bosques y que marcará su trayectoria artística. A la edad de 17 años emprende una serie de viajes que también influirán en su obra. Es licenciada en Bellas Artes por la Facultad de San Carlos de la Universidad Politécnica de Valencia.


Los trabajos de Victoria Francés están inspirados en el movimiento gótico: mujeres fantasmales convestidos largos y las referencias vampíricas, como se puede ver en su primera obra: Favole. Sus ilustraciones muestran personajes solitarios, mujeres jóvenes (para las que se ha usado a símisma como modelo) o parejas, en un ambiente gótico y atmósfera romántica o melancólica. Recibe influencias de varios escritores, entre los que se encuentran Edgar Allan Poe, Anne Rice, Goethe, Baudelaire, Bram Stoker, de ilustradores como Luis Royo, su mentor y Brom, y grupos de música entre los que destaca a Dark Sanctuary con los que ha colaborado en 2009.


Todas las obras de Favole están publicadas por Norma Editorial.

(Eva Alexandra Fernández)

Banda deseñada

Un saúdo a tod@s @s amig@s da biblioteca e ánimo a tod@s os que esteades estudando,que xa estamos a piques de rematar.
E para os que aínda tendes azos para ler,aconsellámosvos unha lectura máis visual e lixeiriña que podedes compatibilizar cos exames: A banda deseñada.
Revisitade aos persoaxes que vos acompañan e vos fan rir dende nenos: Mortadelo, Superlópez ou Lucky Luke, ou ben achegádevos a historias tan interesantes coma a que se conta no estupendo "As serpes cegas",co pano de fondo da guerra civil; tamén, se vos gustan os relatos de terror, recomendámosvos "Coraline"; outra opción: non deixedes de admirar os belísimos debuxos de Miguelanxo Prado en "De Profundis".
Todas estas aventuras e moitas máis vos están agardando, visitade o vestíbulo do centro e solicitade calquera das que alí temos expostas.

 

Recuncho de poesía

Cousos do lobo!
Caborcos do xabarín!
Eidos solos
onde ninguén foi nin ha d’ir!
O lobo! Os ollos o lombo do lobo!
Baixa o lobo polo ollo do bosco
movendo nas flairas dos teixos
ruxindo na folla dos carreiros
en busca de vagoada máis sola e máis medosa…
Rastrexa
parase e venta
finca a pouta ergue a testa e oula
ca noite na boca…

Uxío Novoneyra, o poeta d'O Courel. Día das Letras galegas 2010.

ROSA ANEIROS NO IES CONCEPCIÓN ARENAL

O día 15 de abril estivo no noso centro a xornalista e escitora Rosa Aneiros (Meirás, 1976) para falarnos da súa obra literaria e, en xeral, do oficio de escribir.

Está licenciada en Xornalismo pola Facultade de Ciencias da Comunicación de Santiago de Compostela. Actualmente traballa no Arquivo e na Sección de Comunicación do Consello da Cultura Galega.

A esta actividade temos que engadir a súa experiencia como docente na Facultade da USC (Campus de Lugo), a colaboración en distintos medios de comunicación: radiofónicos “Un día por diante” da Radio Galega, impresos e dixitais: culturagalega.org (sección “Agardando as lagarteiras”), Diario de Pontevedra, El Progreso, Galicia Hoxe, Diario de Ferrol, El País, Grial, Fadamorgana ou Casa da Gramática. Ten publicados relatos en volumes colectivos: Narradoras, Relatos, Relatos gañadores do Pedrón de Ouro, Seis ferroláns, Alma de beiramar perdida, Botella ao mar ou Narradio. Os seus artigos literarios están recollidos en “Agardando as lagarteiras” e “Ao pé do abismo”.

Con pouco máis de 20 anos sae á luz a súa primeira novela: Eu de maior quero ser (1999) á que seguen outras: Corazóns amolecidos en salitre (2002), Resistencia (2003), O xardín da media lúa (2004), Veu visitarme o mar (2004), Os ourizos cachos e o gran río gris (2007).

A súa produción narrativa conta cun grande recoñecemento, séndolle concedidos os seguintes galardóns: Modesto Rodríguez Figueiredo ( Pedrón de Ouro, 1998), Manuel Loureiro Rey (1996), Manuel Murguía (2001), o Carvalho Calero (2001), o Premio Arcebispo Xoán de San Clemente (2003), o Premio Careón (2006), o Premio da Crítica Losada Diéguez (2005) e o Premio Caixanova Francisco Fernández del Riego (2007) polo relato “A última vaca”.

O ano pasado foi para ela moi especial porque os dous libros publicados foron premiados: Sol de Inverno consegue o Premio Xerais de novela (2009) e Ás de bolboreta o Premio Fundación Caixa Galicia de Literatura Xuvenil. (2009).

Comezou a charla situándose no lugar dos seus oíntes. Voltou máis ou menos quince anos atrás no tempo para expresarlles aos alumnos como merece a pena loitar por conseguir aquilo que, xa desde moi cedo, se manifesta con certa claridade, ben sexa unha afección ao deporte, á música, á escrita...

Ela desde ben pequena sentiuse inclinada a escribir. Lembra especialmente as historias que lle narraba o seu padriño sobre a emigración en Cuba e lembra tamén o impacto que lle produciu un libro: O principiño de Saint-Exupéry. A súa lectura segue a ser reveladora ao longo da vida. Cada vez que o volve a ler pode descubrir algo novo porque, como ela expresou tan ben, a obra literaria remátana os lectores e esa sutil comunicación que os lectores mantemos coas obras literarias ten moito que ver coa disposición e mesmo co estado anímico en que nos encontremos.

Baseándose en Ás de bolboreta, libro que leron os alumnos, falou de técnicas da escrita e empregou o símil do cinema para que os alumnos reflexionaran como se podía representar o movemento coas palabras, ou a calma, ou o desespero... Falou das escollas léxicas, da importancia das palabras. Pero, sobre todo, foi quen de chegar á sensibilidade do alumnado, de descubrir os seus gustos e afeccións, de facerlles preguntas que os fixeron pensar, que os fixeron opinar. Ela tamén contestou a cuestións que lle fixeron e, entre outras, declarouse unha admiradora da obra literaria de Manuel Rivas e de Agustín Fernández Paz.

Ana Dopico

Vivir a trama

Asistimos, non só en España, a un verdadeiro boom da literatura nórdica. A saga Millenium de Stig Larsson tivo como consecuencia unha avalancha de autores e obras de alta calidade que nos levan a acollelos con curiosidade e interese. Petirrojo é a primeira entrega da triloxía de Oslo de Jo Nesbo, que ten como protagonista ao detective Larry Hole. Considerada polos lectores dos clubs Bokkluben Krim & Spenning e NRK Intimen como a mellor novela policíaca norueguesa de todos os tempos non é, na miña opinión unha novela negra clásica. En certas pasaxes podería considerarse unha novela histórica xa que nos ilustra sobre aspectos pouco coñecidos da segunda guerra mundial como foi a colaboración dos noruegueses coas tropas de ocupación alemás, pero esta compoñente histórica non esconde senón que complementa a verdadeira trama: unha intriga na que se vai implicando máis e máis o lector a medida que transcorre o relato.

Pero como pode interesarnos un relato que está inmerso nunha sociedade que nos é tan allea? Cando te mergullas no seu argumento asistimos sorprendidos ao feito de que esa sociedade do benestar esconde unha realidade tan sucia e negra como a nosa, quizais esa fría máscara nos engane e se impoña a natureza dos homes, os seus defectos e debilidades. A virtude destes novos autores é o facérnolo visible.

O seu protagonista, o detective Larry Hole, conecta coa mellor novela negra americana. Un tipo vulgar, solitario, cunha certa adicción ao alcohol e afeito a moverse no fío da navalla. Como marco a paisaxe nórdica, sombría, gris e un frío que podemos percibir na lectura. Baseada nunha experiencia real do propio autor non ten esta novela o deixe amargo e pesimista da novela negra, está máis próxima á vertixe do thriller policíaco, así as súas máis de 500 páxinas son devoradas con verdadeira fruición, o seu ritmo frenético e a intriga da trama atrápannos convertendo a súa lectura nunha adicción que so acabará cando termine a historia.

Petirrojo, Jo Nesbo, RBA libros, 2009

Audiopoesía

Agora que os audiolibros están sendo cada vez máis escoitados e, tamén, se se quere, lidos, hai pouco decateime de que eu, como moita xente da miña xeración, levamos escoitando audiolibros cando menos 40 anos. E pensaredes, sobre todo se sodes novos, que non é posible, porque os audiolibros apareceron hai poucos anos. Pois non, é posible. Veredes. O primeiro audiolibro que escoitei foi o LP que Joan Manuel Serrat dedicou a Machado no ano 1969, no que a letra da maioría das cancións son poesías deste autor. Gustoume sempre moito. Desde logo que é un audiolibro, e case moito mellor que un audiolibro, é un libro musical ou, quizais, musicado.
Uns poucos anos despois Serrat publicou outro álbum, dedicado esta vez a Miguel Hernández, no que está incluída a preciosa canción Nanas de la cebolla, que cita a miña compañeira Ángeles na entrada anterior. É un dos meus álbums favoritos de Serrat.
E este ano, no que se cumpre o centenario do nacemento de Miguel Hernández, publicou outro maravilloso álbum titulado Hijo de la luz y de la sombra baseado tamén na poesía deste autor. Deste álbum gústame sobre todo a canción titulada La Palmera Levantina.
Paco Ibáñez, cantautor prohibido en España na época franquista tamén musicou a moitos poetas españois. Comezou publicando en 1964 un álbum inspirado en Góngora e García Lorca e ao longo de toda a súa carreira publicou albumes inspirados en poesías de Alberti, García Lorca, Celaya e Miguel Hernández, entre outros. Unha das cancións que máis me gusta de Paco Ibáñez é Andaluces de Jaén, de Miguel Hernández.
En España hai moitos cantantes que musicaron poesía, pero cito aos dous anteriores porque son uns dos meus favoritos.
O sábado da semana pasada no teatro Jofre tamén escoitei audiopoesía, da man de Cristina Pato. Presentou o seu último disco The Galician Connection, que inclúe nas letras de algunhas cancións versos de Rosalía de Castro ou de Alvaro Cunqueiro.
Da utilidade desta “audiopoesía” na miña familia pódovos contar que a miña irmá di que ela aprobou o seu exame de selectividade de Literatura grazas ao disco de Machado de Serrat, porque lle saíu Machado e ela, que sabía todas as letras das cancións, espallouse a gusto no exame.
O que quero reivindicar con esta entrada é que hai moitas maneiras de aproximarse aos poetas e que a música baseada na poesía é unha entretida maneira de facelo.

Carta de Ángeles

Ya sé queridos alumnos que a vuestra edad no os gustan los consejos y menos los de papá, mamá o los de la profesora de turno. Pero yo, a pesar de los pesares, me voy a permitir haceros esta semana, una pequeña sugerencia:

¿Por qué debéis leer a Miguel Hernández? A mí, sólo se me ocurre una respuesta: porque es conmovedor. A Miguel Hernández sólo se le resistirían las piedras.

Sus biógrafos le han llamado de muchas maneras: el poeta maldito, el poeta pastor, el poeta comunista, el poeta soldado, el poeta crucial. Maldito, porque fue prohibida su lectura durante gran parte de la Dictadura del General Franco. Apenas lo mencionaban los libros de texto. Pero los lectores curiosos lo buscábamos y lo leíamos furtivamente en la noche cómplice y lo prestábamos al mejor amigo y así circulaba de mano en mano: como el mejor de los placeres prohibidos.

Nos emocionábamos con las Nanas de la Cebolla (vídeo, canta Serrat), se nos partía el corazón con el trabajo de El niño yuntero (vídeo, canta Víctor Jara) ( y se nos desgarraba el alma con la Elegía (vídeo, canta Jarcha) a su joven amigo muerto, Ramón Sijé. Nos divertían sus sensuales versos de amor "para Josefina" (ella tan pudorosa y él tan intrépido, buscando sus besos). Aquella jovencita que vio una mañana en su Orihuela natal, salir de un taller de modistillas. Los rizos armoniosos del pelo de esta bella desconocida le inspiraron un soneto. Fue su primera declaración de amor.

A partir de ahí, Josefina fue su novia, su esposa, la madre de sus hijos (su eterna musa). Miguel es el amigo de los amigos, el soldado que arenga en la trinchera, el niño que apacienta el ganado de su padre mientras lee a Góngora y Quevedo. Es el padre ausente, desolado y enfermo, es el joven que va a Madrid para que alguien le diga que se puede llamar, POETA. Y en él creen todos los grandes: Dámaso, Alberti, Neruda, Bergamín, pero sobre todo Vicente Aleixandre y J. R. Jiménez (éste cuando leyó su "Elegía a Ramón Sijé", dijo: "que no se pierda esta voz").

Gracias por leerlo, Ángeles.

BANDA SONORA (V)

Un bo amigo, Juan Caruncho, veu sacarme do pozo no que estaba sumido coa miña guitarra. Asumiu con grandes doses de paciencia a tarefa de ensinarme os acordes (posturas que diciamos os rapaces da miña época) imprescindibles para poder acompañar algunha das melodías máis básicas para os principiantes. Foron días de desesperación xa que os meus dedos eran demasiado curtos, ou a min iso parecíame, e demasiado sensibles pois ao cabo dun tempo de oprimir as cordas doíanme dunha forma endiañada. Ademais eu non sei si era a miña forma de “rascar” a guitarra, non caerei no erro de chamar tocar a aquilo, ou se era polo pouco uso dado ás cordas o caso era que cada dous por tres había que afinar e iso tamén para min constituía un verdadeiro calvario. Repetíame unha e outra vez os pasos que tiña que dar e a orde a seguir para non romper as cordas pero eu atopábao unha misión case imposible e recorría una e outra vez ao meu amigo para que terminase a tarefa. Non levei a conta do tempo que tardei en poder acompañar a miña primeira canción pero si creo que mo gañei por cabezonería. Ao principio conseguín acompañar algunhas cancións lentas (polo tanto máis doadas de acompañar), sudamericanas e habaneras fundamentalmente. Ao tempo como aos meus pais gustábanlles ese tipo de cancións castigáballes a ser testemuñas dos meus atentados: Perfidia, Guantanamera, Paloma mensajera, Cuando calienta el sol e outras foron vítimas do meu atrevemento. Eu creo que os continuos intentos, volvendo a empezar a canción desde o principio, tras un erro eran unha especie de martirio chinés que aínda hoxe non me deben de perdoar. O caso é que mal que ben, a miña técnica na execución, algo ía mellorando e ao cabo de certo tempo atrevinme a probar con cancións máis do meu gusto como And I love her, Stand by me, La bamba, Twist and shout ou a máis agradecida de todas: The house of the rising sun ( A casa do sol nacente) de The Animals. Unha canción que para un novato non é excesivamente difícil de tocar e que me tiña obsesionado.
The Animals:
Nacidos a principios dos anos 60 en Newcastle o xerme do grupo formárono Alan Price (organista) e Eric Burdon (cantante) que recrutaron ao baixista Bryan Chandler, o guitarrista Hilton Valentine e ao batería Jhon Steel para formar o grupo do que se di que interpretaban mellor a música negra: o blues e o R&B pero tamén os máis influenciados por ela. A súa música áspera e desgarrada era inconfundible, cunhas instrumentacións simples, acompañamentos repetitivos e machacóns pero cheos de forza, o seu repertorio deses anos baseábase en versións de temas de Sam Cooke, Jhon Lee Hooker, Fats Domino, Chuck Berry ou Nina Simone pero as súas composicións aínda que escasas eran excelentes. Entraron nas listas de éxitos cunha adaptación da canción Baby let me take your home (de Russell e Farrell compositores entre outras do emblemático Hang on Sloopy) o que lles animou a probar coa adaptación dunha canción tradicional americana The house of the rising sun. Os arranxos de Alan Price dótana dunha atmosfera dramática, alcanzada a base da guitarra de Valentine e o órgano de Price, o que unido á voz profunda e áspera de Eric Burdon conseguen un efecto impactante que lles impulsa en plena beatlemanía ao número 1 das listas tanto do Reino Unido como de Estados Unidos (o éxito no resto do mundo foi similar). Máis tarde chegarían as espléndidas, pero menos valoradas polo público, Don’t let me be understard, I’m crying, We gotta get out this place, Bring it on home to me ou I’m going change the world. As continuas diferenzas entre Bardon e Alan Price levan a este último a abandonar o grupo aducindo como desculpa o seu temor a viaxar en avión (fundou o grupo Alan Price Set de relativo éxito e efémera duración. Logo continuaría en solitario, compoñendo música para películas ou telefilms e colaboracións, a máis fructifera de todas con Georgie Fame). Coincidindo coa súa marcha comeza un abandono inexorable do blues e do R&B cara a camiños máis comerciais. Xa sen Price e con Dave Robwerry no seu lugar aínda conseguen asinar a excelente It’s my life e lanzan dous dos seus mellores LP’s The Most of The Animals un recompilatorio coa casa Columbia que acaban de abandonar e Animalism o seu novo traballo para a DECCA.En plena moda hippy-psicodélica e tras disolverse The Animals por problemas entre os seus integrantes unha renovada banda: Eric Burdon and the Animals traslada a súa base a California onde cambian totalmente o estilo do grupo e conseguen algún éxito con cancións como When I Was Young, Monterey ou San Francisco Nigths, o seu último hit cal canto de cisne foi Sky Pilot incluído nun dobre album Love desaparecendo o grupo en 1969. Burdon continuaría na música formando unha nova banda chamada War ca que obtivo algún novo éxito. Aínda que en varias ocasións volveron reunirse, con distintas formacións, para actuacións en directo e gravar algún disco xa non recobrarían a frescura nin o espírito orixinal que lles converteu nun grupo de lenda.

La hoja roja

En los librillos de papel de fumar había antiguamente una hojilla de color rojo, que anunciaba que los papelillos estaban acabándose. La hoja roja es también una novela de M. Delibes. Hace ya 12 años que Miguel Delibes anunció que su hoja roja ya había aparecido y, que su novela "El hereje" sería la última, ya no escribiría más. De este modo nos anunció a todos su muerte literaria, la física nos sacudió a todos cuando temprano madrugaba el viernes 13 de marzo de 2010.

Es difícil, muy difícil, encontrar un lector de español que no haya leído algo de Delibes. Son muchos los que en el Bachillerato descubrieron a Daniel el Mochuelo, a Roque el Moñigo y a Germán el Tiñoso. ¿Quién no se emocionó con Lola Herrera, la pobre Carmen, incapaz de entender nada, en "Cinco horas von Mario"?.

Todos descubrimos en "Las ratas", visión trágica de un pueblo castellano, el drama de una Castilla rural, grande en su misería. Esta misma España que nos aparece brutalmente en "Los santos inocentes", implacable drama social reflejo de una época no tan lejana, con unos personajes: Azarías, Régula, Paco, el señorito Iván, de trazo grueso, descritos con rotulador de punta fina, empleando como siempre un castellano cultísimo y exquisito. ¿Cómo olvidarse de la versión fílmica en la que un impresionante Paco Rabal dice aquello de "milana bonita"?.

No quiero rematar sin recordar su novela "Señora de rojo sobre fondo gris" en la que aparece mucho exorcismo terapéutico, evocando la figura de Ángeles, su mujer de toda la vida, a la que calificó como "la mejor mitad de mi mismo", que había fallecido años antes dejando al escritor sumido en una profunda depresión.

Hoy es el propio Delibes, el que deja sumida a toda la literatura en lengua española, en una pesarosa depresión, por el más exquisito escritor en lengua castellana.

BANDA SONORA (IV)

Na miña mocidade a chegada dos 14 anos coincidía coa reválida de cuarto de bacharelato, é dicir, o exame de grao elemental. Debido a que cando aprobabas expedíanche un título ao teu nome co tratamento de Don fulano de tal, nas nosas casas dicían que empezabas a ter (ou merecer ) o don. A min chegoume xunto cun agasallo (polo meu aniversario) en forma de guitarra española co seu consecuente método para aprender a tocala. Non cabe dúbida que era un agasallo envelenado, os meus pais, sabedores da miña querenza musical e aconsellados por un familiar, compráronme unha bastante boa tentando compracerme. Pero a min non me apetecía asistir a clase de solfexo e guitarra clásica, as miñas admiracións xuvenís estaban máis orientadas cara a Hank Marvin (guitarra solista de The Shadows) que cara a Andrés Segovia. O problema era que por máis que o tentaba, en solitario, o son que obtiña non se parecía en nada ao obtido por Marvin no meu tema instrumental favorito: “Apache”, ben, nin nese nin noutro calquera que tentase. Así, aos poucos, foise esvaecendo o meu soño musical de ser un gran guitarrista autodidacta e comprendín as miñas enormes limitacións. Aquel verán sen baloncesto e incapaz de obter uns sons dignos na guitarra recén estreada, depriminme pois o tempo non acompañaba e a praia non podía ser un substituto.

The Shadows era un grupo instrumental inglés, xurdido a finais dos anos 50 como acompañamento do cantante Cliff Richard (inicialmente chamados The Drifters). A formación orixinal da banda estaba composta por: Hank B. Marvin á guitarra solista, Bruce Welch, guitarra rítmica, Jet Harris ao baixo e Tony Meehan á batería. En 1959 comezaron a gravar en solitario e en xullo de 1960 alcanzaron o número 1 das listas británicas co mítico “Apache” que lles compuxo Jerry Lordan. Marvin tiña un estilo inconfundible producido polo son da súa guitarra Fender con amplificadores Vox ao que engadía un frecuente uso do brazo do trémolo para soster as notas. O resultado era un son peculiar, moi melódico e que lle converteu no guitarrista de referencia en Europa nos anos 60. Esa pulcritude sonora de The Shadows sepáraos dos conxuntos instrumentais americanos da época (de son “surf” como os Surfaris, Chantais ou Astronauts) e inflúe até nos mesmos Beatles dos que unha das súas primeiras composicións gravadas é un instrumental titulado Cry for a shadow, chegando o propio John Lennon a afirmar que "antes de Cliff Richard and The Shadows, non houbera nada de valor na música británica." Coa figura da súa estrela indiscutible tocada coas súas lentes de pasta escura ou de carei, unha impecable presenza con traxes iguais e a súa forma relaxada de actuar, The Shadows, tamén marcaron unha estética no seu tempo e enseguida foron imitados por gran parte dos conxuntos europeos da época. No musical “Apache” estableceu a fórmula para os éxitos posteriores e así chegaron: “Man of Mystery", "F.B.I", "Frightened City", "Kon Tiki", "The Savage", "Guitar Tango", "Dance On", "Foot Tapper", "Atlantis" e moitos máis , todos eles nos anos 60. Retíranse en 1968 e reaparecen con éxito en 1973 (sempre con Marvin e Welch liderando o grupo) chegando mesmo a encabezar a lista de vendas de álbums en 1977 con Twenty Golden Greats , alcanzando os primeiros lugares en singles con “Don’t cry for me Arxentina” e mesmo representaron ao Reino Unido en Eurovisión en 1975 co tema “Let me be the one” que se clasificou en 2º lugar. Desaparecen de novo en 1990 para reaparecer en 2004 cunha xira europea e recentemente outra vez acompañando a Cliff Richard na súa xira do 2008.

OS DEREITOS HUMANOS

Na biblioteca podedes atopar estes días unha exposición chamada "Trinta visións da declaración dos dereitos humanos", organizada por Amnistía Internacional en colaboración coa Consellería de Educación e co Concello de Ferrol.
Animámovos a visitala e a coñecer mellor estos dereitos, que para nós, privilexiados habitantes do primeiro mundo, resultan tan evidentes: todos nacemos libres e iguais, todos temos dereito á vida e á libertade, e non só á física, senon tamén á libertade de pensamento, de relixión, de opinión; todos temos dereito ao traballo e ao descanso e tamén á educación, e un lungo etcetera. Pero aínda en moitos lugares do planeta estes dereitos non son respectados, continúa a haber demasiada violencia e inxustiza.
Se vos preocupa o tema e queredes saber máis, ou traballar a prol destes dereitos, adxuntamos dous enlaces:
Amnistía Internacional
Dentro da páxina web de Amnistia Internacional, esta parte está adicada específicamente ás escolas, e ten materiais para o profesorado, para a movilización, e experienzas dos centros educativos.
Outro enlace de Amnistía en Cataluña
E este enderezo aloxa tamén moitos materiais didácticos e webquest.

VISITAS Á BIBLIOTECA MUNICIPAL

Durante a semana pasada os alumnos de terceiro da ESO acudiron á Biblioteca municipal.

Tivemos ocasión de coñecer zonas só accesibles nas visitas guiadas, como o sótano onde se gardan os fondos antigos, no que antes era a cámara acorazada, pois a Biblioteca ocupa hoxe o que fora o edificio do Banco de España.

Interensáronos moito a sá destinada ás publicacións sobre Ferrol, algunhas delas únicas; tamén os centros temáticos onde teñen acomodo os libros máis demandados, por exemplo as guias de viaxe, a banda deseñada ou os que tratan da muller.

Rematada a visita, algúns dos alumnos fixéronse socios.

Lembramos a os que aínda non o sexan, que na nosa Biblioteca tamén dispoñemos dos impresos para asociarse.

Banda sonora (III)

O Rock and Roll hispano

Cando andaba eu polos 10 anos un agasallo imprevisto veu cambiar os meus costumes. Un mariño mercante, amigo da familia, nunha das súas viaxes a Canarias tróuxome un transistor. Aínda hoxe recordo a súa funda de coiro e o seu auricular, pero sobre todo lembro a súa utilidade e a súa autonomía. Acompañábame a todas partes, polas tardes á galería onde devoraba os cómics do Capitán Trueno, o Jabato ou Roberto Alcázar pero tamén as novelas de Xullo Verne ou Salgari das que era un devoto seguidor. Polas noites na cama quedaba durmido arrolado polos sons da radio da época. Eran tempos nos que entre as cancións españolas de entón empezaba a coarse algunha versión hispana do boom chegado de USA: o rock and roll. Eu espertei a eses ritmos coas versións dos clásicos que nos traían dous conxuntos hispanoamericanos: Los Llopis e Los Teen Tops.

Los LLopis: Era un grupo de orixe cubana. O seu núcleo eran os irmáns LLopis (Frank e Ñolo que tocaban a steel guitar e guitarras eléctricas). Ao terminar os seus estudos en Estados Unidos, e de volta en Cuba, formaron o grupo a finais dos anos 50 xunto con Leo Torres (saxo, piano e acordeón) e Manolo Vegas (cantante). Ademais de cancións propias interpretaban temas de Bill Halley e Elvis Presley, tamizadas de sons latinos. Tras o seu éxito co primeiro disco (en 1958 en Cuba) deron o salto a España onde triunfaron nas salas Florida e Pasapoga e residiron aquí durante un tempo facendo versións de grandes éxitos sendo dos pioneiros do rock en español. Entre as súas cancións, gravadas para a casa Zafiro, de maior éxito podemos citar “Estremécete” ou “No seas cruel” (versións en español de All shook up e Don´t be cruel de Elvis), “La puerta verde”, “Hasta la vista cocodrilo” ou “Doctor Brujo”.

Los Teen Tops: Tras a morte de Richie Valens, un grupo de amigos ( Enrique Guzmán cantante e guitarra rítmica, os irmáns Jesús Tutti Martínez guitarra solista e Armando Manny Martínez á batería, Sergio Martell Piano e Rogelio Tenorio Baixo) ofrécense á compañía Del-Fi (onde gravaba Valens) coa intención de ser os seus sucesores pero a compañía pechalles as portas. Á súa volta a México o produtor Chucho Hinojosa si se arrisca e aposta por eles. Tras o seu exitoso paso pola emisora mexicana Radio Variedades a CBS contrátaos e gravan un single que contén “El rock de la cárcel” e “La plaga”, versións en castelán dos clásicos Jailhouse Rock e Good Golly Miss Molly, que constitúen os seus primeiros éxitos. Tomando a espontanidade como estilo e unha linguaxe coloquial ofrecen aos adolescentes unha música que rapidamente é aceptada como súa. Cos títulos xa citados e outros como: Confidente de secundaria (High school confidential de Jerry Lee Lewis), Quiero ser libre, Me quedé contigo e Rey criollo (I want to be free, Stuck on you e King creole de Elvis Presley) Sigue llamando, La larguirucha Sally e Tutti fruti (Keep a knockin' , Long tall Sally e Tutti fruti de Little Richard) conforman o seu primeiro LP. Logo virán novos Lps e máis éxitos, case todos “covers” versións de éxitos de E.E.U.U., como Popotitos (Bony Maronie de Ritchie Valens) , Presumida (Hight Class Baby de Cliff Richard), Ven Johnny, ven (Johnny b. Goode de Chuck Berry), Que tal Marilú (Hello Mary Lou de Ricky Nelson) ou Que dije (What'd I Say de Ray Charles) . Nos anos 60 a compañía decide lanzar a Enrique Guzmán como solista obtendo un éxito considerable; pero marca o inicio do fin de Los Teen Tops. O posto de cantante foi ocupado inicialmente por Ken Smith e mais tarde por Julio Carranza, cunhas características similares ás de Enrique Guzman, pero tras un efémero rexurdir en 1965 puxeron punto final ao grupo que como dixemos cultivou un gran éxito durante a súa existencia.

Ácido sulfúrico

Un nuevo reality show se estrena en televisión ; su nombre : Concentración. Los participantes son reclutados, de forma aleatoria, entre la población de París y, conducidos en vagones hasta el plató, que no es más que un campo de concentración, a semejanza de los creados por los nazis. Aquí sufrirán todo tipo de vejaciones y humillaciones ; pasarán hambre, frío... hasta que, finalmente sea el propio espectador quien decida, con su voto, qué participante será eliminado-ejecutado.

Este es el argumento de la novela. Una dura e implacable crítica a los medios de comunicación, a la telebasura, de un mundo donde reina la doble moralidad, la hipocresía, el "todo vale" si con ello se consigue un beneficio.

En alguna parte he leído que éste no es uno de los mejores libros de Amélie Nothomb, pero a mí me ha parecido una novela entretenida, que se lee del tirón, a lo que sin duda, contribuye su brevedad y su narración concisa y contundente; con un argumento original y demoledor que nos hace reflexionar sobre la sociecad en que vivimos. Es cierto que su final (predecible) no está al nivel del resto de la novela ; que acabamos de leer el libro y nos quedamos con la sensación de que la historia podría haber dado más de sí, que queda algún cabo suelto, pero a pesar de ello, es una obra que recomiendo, porque, sobre todo, me parece un libro diferente y porque leer es siempre recomendable.

(Autora: Isabel Yáñez).

Primo Levi: químico, escritor e humanista

O 27 de xaneiro celebrouse o 64.º aniversario da liberación dos campos de concentración nazis e ao ler esta noticia nos periódicos pensei en escribir este post dedicado a Primo Levi, un escritor que, desde que o descubrín, hai xa moitos anos, sempre me gustou.

Ao igual que moitos compañeiros químicos, o primeiro contacto que tiven con Primo Levi foi a través do seu libro El sistema periódico. Este libro foi publicado en España en 1988, aínda que foi escrito en 1975. Está estruturado en 21 capítulos que levan como título un elemento do sistema periódico. Porén, non é un libro sobre Química. O nome do elemento químico é só un pretexto para falar das relacións humanas. Primo Levi mestura neste libro realidade e ficción de forma maxistral. Tanto lembra a súa xuventude en Turín, a cidade na que naceu, no capítulo do ferro, como emprega a imaxinación pura no capítulo do mercurio. O capítulo que más me impactou foi o dedicado ao vanadio onde describe o encontro, ao rematar a guerra e por razóns profesionais (foi director dunha fábrica de pinturas e vernices), cun dos seus carcereiros en Auschwitz-Monowitz. Debido aos seus coñecementos de Química, cando estivo preso Primo Levi fixo traballos forzados nun laboratorio da empresa I.G. Farben Buna, na que se producía caucho-buna que é un tipo de caucho moi resistente á acción dos aceites e a abrasión. A cargo dese laboratorio estivo o alemán L. Müller, químico tamén. Cando Primo Levi tivo noticias da súa existencia estableceron unha relación epistolar, pero non chegaron a se coñecer en persoa porque Müller faleceu antes. Müller pediulle a Levi unha especie de absolución polo seu pasado nazi, algo que el non estivo disposto a facer.

Tempo despois lin a triloxía da que forma parte, ao meu parecer, o mellor libro de Primo Levi, Si esto es un hombre, libro que escribiu pouco tempo despois de saír do campo de concentración. Nel narra o día a día no campo de concentración del e dos amigos que foron arrestados con el. Penso que este é un libro imprescindible que hai que ler porque, a parte da mestría que demostra o escritor ao describir as súas vivencias, ter na memoria o holocausto dos xudeus é unha das maneiras de evitar que feitos semellantes poidan volver suceder. Continuación deste libro son La tregua e Hundidos y salvados. No primeiro narra a súa viaxe desde que deixou o campo de concentración ata que chegou de novo a Turín, varios anos despois. O segundo son reflexións sobre o horror.

Anos despois lin Última Navidad en Guerra, que é un libro póstumo. Nel recóllense relatos curtos que deixou escritos froito de máis de dez anos de traballo. Seguindo a tónica dos seus libros anteriores mestura aquí tamén realidade e ficción. Cabe destacar uns relatos de animais (Las bodas de una hormiga ou La jirafa del zoo) que dan idea dos rexistros tan diferentes deste autor.

Ultimamente lin unha biografía súa escrita por Ian Thomson, reputado biógrafo e periodista británico. Para escribilo o autor pasou máis de dez anos en Italia entrevistando a xente que coñeceu a Primo Levi. Foi un das últimas persoas en entrevistale. Aínda que é un libro de casi 700 páxinas a súa lectura é moi amena e interesante porque grazas a el se entenden moitas das claves dos seus libros. É especialmente crúo o relato dos seus derradeiros días antes do seu suicidio. Tirouse polas escaleiras da súa casa o 11 de abril de 1987.

Quero animar con esta entrada a todos os que non listes ningún libro deste escritor a que o fagades, xa que non vos vai defraudar.

Banda sonora (II)

Días de radio

A miña infancia musical a forman os Días de radio (collo prestado o título á espléndida película de Woody Allen). Naqueles anos, aínda sen televisión, a familia nos reuniamos na mesa camilla a escoitar o vello aparato de válvulas de vacío (que chamabamos lámparas) marca Philips. Os interminables días de inverno estaban amenizados por programas que me quedaron gravados na memoria como un serial infantil de aventuras no espazo: Diego Valor, ou os episodios de Matilde, Perico e Periquín, programas solidarios como Ustedes son formidables de Alberto Oliveras, os concursos musicais como Camino de la fama ou programas de variedades como Cabalgata Fin de semana con Boby Deglané. O meu programa preferido era Discomanía de Raúl Matas que quizais foi o primeiro disk-joquey da radio española. Os sons desa época acoden á miña memoria mesturados cos anuncios daquel negrito da África tropical, o flan chino El Mandarín, do Okal que acababa coas dores de cabeza ou o sonsonete das conexións de todas as emisoras con Radio Nacional de España para dar “El Diario hablado”, que os nosos pais chamaban “El parte”.
Tamén recordo aqueles programas de cancións dedicadas nos que a música predominante era a mal chamada canción española, á que eu nunca lle prestei moita atención. As influencias do meu pai servían para recoñecer, e gozar da zarzuela nas voces de Alfredo Kraus, Pilar Lorengar, Luis Sagivela e tantos outros; pero tamén para apreciar a música latina: Los Panchos, Antonio Machín, Lucho Gatica, Carlos Gardel, Los Indios Tabajaras, Jorge Negrete, Los Hemanos Rigual, Los Cinco Latinos ou Los Chalchaleros por dicir só uns poucos. Había unha canción, daquela época, que me gustaba especialmente: El humo ciega tus ojos , (quizais porque era o que o fume do tabaco facía cos meus naqueles tempos de locais sen ventilación nin aire acondicionado) coñecín primeiro a versión de Los Cinco Latinos e máis tarde cheguei a recoñecer a versión orixinal Smoke gets in your airs por The Platters.
The Platters era un quinteto vocal americano que cantaban doo woop (que nos chamamos duduá) e R&B . O Doo woop era, e segue sendo, un estilo vocal dentro do blues, caracterizado por introducir voces a cappella interpretando coas voces os instrumentos musicais, e acompañando con coros a voz do cantante principal. Cautivaron ó público polas súas delicadas harmonías e as súas letras románticas que escoitamos en moitas películas da época. Os seus primeiros discos como cuarteto e gravando para pequenas compañías musicais non obtiveron o favor do público. Foi en 1955, tras cambiar á casa discográfica Mercury, cando tiveron un enorme éxito co seu primeiro single Only you e é entón cando se amplía o cuarteto coa solista Zola Taylor. Tras este primeiro éxito viñeron moitos máis e así entre as súas cancións máis coñecidas podemos citar, ademais das devanditas, The great pretender, My prayer, You'll never never know, Try a Little Tenderness, ou Twilight time. Coa explosión do rock and roll nos anos sesenta a súa estrela foi decaendo ó ritmo que crecía o éxito de Elvis Presley pero dese tema xa falaremos noutro momento.

BANDA SONORA (I)

Como nunha película, a vida de moitas persoas ten asociada unha banda sonora de modo que cada época ou momento subliñable está ligada a determinadas melodías. Din que a que me corresponde a min debería comezar cos boleros de Lucho Gatica cos que miña tía me arrolaba para que quedase durmido ou coas zarzuelas no Teatro Jofre, ás que me levaban meus pais cando era ben pequeno. Pero se fago caso aos meus recordos o descubrimento das harmonías vocais das cancións dos Beatles son as que marcan o comezo da miña curiosidade e afección musical. A música dos Beatles formaba parte dun movemento musical, o merseybeat ou mersey sound, xurdido en Liverpool ao redor dun periódico do mesmo título publicado nos anos 60 e da mítica sala de concertos The Cavern, ademais dos Beatles pertencían tamén, entre outros, The Searchers ou Gerry e and the Peacemakers. Este movemento musical distínguese pola fusión do rock and roll, skiffle, rhythm & blues e doo wop. Como instrumentos empregaban unha guitarra solista, unha guitarra rítmica, baixo e batería, mesturaban ritmos pegadizos e fortes, e os cantantes solistas ian apoiados por coros en estreita harmonía e tarareando ás veces sílabas sen sentido (yeah, yeah, hey ,hey, boom, boom ou similares) .
Cando tes curiosidade todo forma parte dun continuo que te vai levando dun lugar a outro e descobres que a música dos Beatles, nos seus comenzos, non está libre de influencias, e así leváronme a descubrir aos Everly Brothers e a Buddy Holley e The Criquets. Buddy Holly foi unha das primeiras estrelas do POP. Comezou a súa andaina en solitario en 1958 abandonando The Criquets tras acadar éxitos coma Oh boy!, Peggy Sue ou Not fade away. Dono dun estilo persoal no que a melodía e os arranxos persoais primaban sobre o ritmo, as súas composicións podemos enmarcalas dentro dunha fusión do country e do rock and roll . A música de Buddy Holly supuxo unha renovación do rock do momento e moitos dos seus temas foron versionados polos mellores conxuntos da época: Words of love (Beatles), Not fade away (Rolling Stones), Love is stange (Paul McCartney and the Wings) ou Peggy Sue (John Lenon). Morreu nun tráxico accidente de aviación xunto con Ritchie Valens (popularizador da versión rock de La Bamba) e Big Booper. A repercusión no mundo da música foi enorme e ese día foi nomeado como O dia que morreu a música por Don Mclean no seu gran éxito American pie.

Contacontos na biblioteca

O último día antes do Nadal, e como parte das actividades programadas, tivo lugar na biblioteca unha sesión de contos para os alumnos de 2ºde ESO. Tivemos a ocasión de escoitar á contacontos María Yáñez.Os relatos foron moi variados, algúns románticos, outros para facernos pensar, como o do home que se convertía en asno; algún tamén moi orixinal, como o que tiña por protagonista a un punto e seguido.
Aínda que a contacontos comentara previamente que os rapaces desa idade son un público difícil de entreter e moi esixente, durante a súa sesión conseguiu non só que a escoitaran atentamente senon tamén facelos participar.

Breve historia da nosa Biblioteca

A historia da Biblioteca "Saturnino Hermida" está vencellada á creación do Instituto "Concepción Arenal" en 1927, ano no que se instalou no que fora Cárcere, logo Goberno Militar e hoxe é a Sede da Fundación Cultural "Caixa Galixia".

Gústanos crer que a creación da Biblioteca iníciase o 16 de xaneiro de 1928, cando o Claustro de Profesores do Instituto aproba a adquisición de tres dicionarios enciclopédicos ao przo de 18 pesetas a unidade

En xaneiro de 1945 trasládase o Instituto, e con el a Biblioteca, ao actual edificio preto do que hoxe se coñece como Plaza de España. Daquela os libros estaban depositados na Sa de Profesores. Con pequenas adquisicións e algunhas doazóns, a Biblioteca foi indo a máis pouquiño a pouco.

No ano 1972, coa aparición do Curso de Orientación Universitaria, a Biblioteca ábrese aos alumnos de COU.

No curso académico 1978-79 a Biblioteca aséntase nun local, axeitado ao seu propósito, na planta baixa do edificio principal -xa había algíns anos que o primitivo edificio se ampliara cunha nova ala que primeiro albergou á Sección Feminina do Instituto, logo a Escola de Peritos e posteriormente a Escola de Graduados Sociais -no que fora Gabinete de Ciencias da Natureza.

É a partires deses anos, que xorde o cargo de bibliotecario, que recae na figura do mestre nacional D. Saturnino Hermida, quen estivo ligado á historia do Instituto "Concepción Arenal" dende a súa creación en 1927, ano en que foi alumno da súa primeira promoción, ata o seu pasamento. Entrambas datas moitos e moitas lembrarán a D. Saturnino como mestre encargado da Preparatoria, curso que "preparaba" a proba de Ingreso no Bacharelato.

No ano 1999, a Biblioteca pasa a ocupar o local que ata entón viña na ser a Capela do Instituto. Un local de preto de 500 metros cadrados, que constitúe o seu emprazamento actual. No ano 2000, logo xa do falecemento de D. Saturnino, o Claustro de Profesores acordou darlle o seu nome á Biblioteca.

Dende os primeiros anos da década dos 90, a Biblioteca foi pioneira na informatización dos seus fondos bibliográficos. Hoxe en día forma parte da Rede de Bibliotecas de Galicia englobadas no Proxecto Meiga, o que permite que calquera poda consultar o noso catálogo en Internet.

(Meu agradecemento Bernardo Máiz polos datos facilitados para a confección desta pequena historia).

Nelson Mandela: agora a película

Nos próximos días vaise estrenar no noso pais a película baseada no libro escrito por John Carlin sobre Nelson Mandela El factor humano: el partido que salvó a una nación, que comentamos nun post deste blog.

A película titúlase Invictus e está dirixida por Clint Eastwood con Morgan Freeman no papel de Nelson Mandela. Comezou a xestarse no verán de 2006 cando o autor do libro e Freeman coincidiron en casa dun amigo común e lle dixo: Sr. Freeman, tocóulle a lotería. Teño unha película para vostede. Freeman levantou un cella e lle dixo: Ah si. De que vai?" Explicoulle que sobre o libro que estaba escribindo nese momento sobre Mandela ao que lle contestou que levaba anos querendo interpretar ese papel.

Un ano máis tarde Freeman levoulle o guión da película a Eastwood. Despois de lelo dixo: Dios mío, encántame esta historia, non a coñecía, pero é magnífica. Eastwood chamó a Matt Damon para interpretar o papel de François Pienaar, o capitán da selección de rugby de Sudáfrica, que se apuntou inmediatamente e se puxeron en marcha.

Vinte meses despois, o 5 de maio do ano pasado, rodouse a última escea de Invictus. O tándem Eastwood-Freeman seguro que nos vai deparar unha boa película e por que non, un Oscar para Clint Eastwood, galardón que polo de agora se lle resiste e que o ten ben merecido.